Prostat hastalıkları ve idrar yolu enfeksiyonundan sonra idrar yollarında en sık görülen üçüncü hastalıktır.Taş oluşumunun nedeni tam bilinmemekle birlikte aşırı doymuş idrarın rolünün büyük olduğu düşünülmektedir.
Taş Tipleri
a) Kalsiyum Taşları
Tüm idrar yolları taşlarının %80-85 kalsiyum içerir. Kalsiyum taşları en çok idrarda kalsiyum, ürik asit, oksalat yükselmesi ve sitrat düzeyinin düşmesine bağlıdır.
b) Kalsiyum Dışı Taşlar
1. Struvit
Magnezyum amonyum fosfat taşlarıdır. En çok kadınlarda görülür. Hızla nüksedebilir. Struvit taşları proteus, pseudomonas, klebsiella ve mycoplasma benzeri üreyi parçalayan bakterilerle oluşur. İdrar pH’sı alkalidir. pH 7’nin üzerindedir.
Bu taşları antibiyotiklerle sterilize etmek olanaksızdır.
Taşın çıkarılması ve enfeksiyonun tedavisi başarılı sonuçlar verir.
2. Ürik asit Taşları
Tüm idrar yolları taşlarının %5’inden azını oluşturur. Erkeklerde daha sık görülür. İdrarda ürik asit yüksektir. Gut hastalığı ve miyeloproliteratif hastalıklı kişilerde sık görülür. Ürik asit yüksekliği aşırı pürin alımına bağlı olabilir. İdrar asidiktir.
3. Sistin
Anormal barsak mukozasının emilimine bağlıdır. Dibazik aminoasitlerin (ornitin, lizin, arginin) tübüler emilimine neden olan bir kalıtsal metabolik bozukluk sistin taşlarına neden olur. İdrar yolları taşlarının %1-2’sini oluşturur. Sistin taşlarının oluşumu bütünüyle aşırı sistin atılımına bağlıdır.
4. Ksantin taşları
Doğumsal olarak ksantin oksidaz enzim eksikliğine bağlı olarak gelişir.
5. Ksantin taşları
Edinsel immün yetersizlik sendromlu hastalarda proteaz inhibitörleri etkili ve popüler tedavilerdir. Radyosaydam taşlardır.
6. Nadir
Silikat taşları seyrek görülen ve genellikle magnezyum silikat ve magnezyum alüminometasilikat gibi silika içeren antasidlerin uzun süre alımına bağlıdır.
