Erektil Disfonksiyon Tedavisinde PDE5 İnhibitörleri 2025
Bilimsel Karşılaştırma ve Güncel Araştırmalar
Giriş
Erektil disfonksiyon (ED), dünya çapında milyonlarca erkeği etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Fosfodiesteraz tip 5 (PDE5) inhibitörleri, ED tedavisinde birinci basamak ilaçlar olarak önerilmektedir. Bu makalede, en sık kullanılan PDE5 inhibitörleri olan sildenafil ve tadalafilin bilimsel veriler ışığında karşılaştırması sunulmaktadır.
PDE5 İnhibitörleri Nasıl Çalışır?
PDE5 inhibitörleri, penis kan damarlarındaki düz kasları gevşeterek kan akışını artırır. Bu ilaçlar, cinsel uyarı sırasında serbest bırakılan nitrik oksitin etkisini güçlendirir ve ereksiyon oluşumunu kolaylaştırır.
PDE5 enzimi normalde siklik GMP'yi parçalar. PDE5 inhibitörleri bu enzimi bloke ederek siklik GMP seviyelerinin artmasını sağlar, bu da arteriyel genişleme ve ereksiyon oluşumuna yol açar.
Sildenafil (Viagra)
Sildenafil, 1998 yılında FDA tarafından onaylanan ilk oral ED tedavisidir.
Farmakolojik Özellikler
Sildenafil genellikle cinsel aktiviteden 1 saat önce alınır ve önerilen dozu 25-100 mg arasındadır. Sildenafilin etkisi yaklaşık 4 saat sürer.
Sildenafilin etki süresinin göreceli olarak kısa olması nedeniyle, cinsel aktivitenin zamanlamasında daha fazla planlama gerektirir.

Tadalafil (Cialis)
Tadalafil, 21 Kasım 2003 tarihinde FDA tarafından onaylanmıştır.
Farmakolojik Özellikler
Tadalafil cinsel aktiviteden 1 saat önce alınır ve önerilen dozu 5-20 mg arasındadır. Tadalafil, gıda alımından etkilenmeden 36 saate kadar etkili olabilir.
Tadalafil, uzun yarı ömrü (17,5 saat) ile diğer PDE5 inhibitörlerinden ayrılır. 2008 yılında Cialis, günlük kullanım için FDA onayı alan ilk PDE5 inhibitörü olmuştur.
Etkinlik Karşılaştırması
PDE5 inhibitörlerinin bildirilen etkinliği yaklaşık %70'tir, ancak tedavisi zor alt gruplarda bu oran önemli ölçüde daha düşüktür.
Karşılaştırma Tablosu
İlaç Adı | Ne Zaman Alınmalı | Başlangıç Dozu | Etki Süresi |
---|---|---|---|
Viagra (sildenafil) | 30-60 dakika önce | 25-100 mg günde bir kez | 4-12 saat |
Cialis (tadalafil) 5 mg | Günlük kullanım | 5 mg günde bir kez | 17,5-36 saat |
Cialis (tadalafil) 20 mg | İlişkiden 2-3 saat önce | 20 mg sadece ilişki öncesi | 18-36 saat |
Karşılaştırma çalışmalarında, ED'li erkekler tarafından tadalafil, muhtemelen daha uzun etki süresi nedeniyle sildenafil (50/100 mg) yerine tercih edilmektedir.
Bir çalışmada erkeklerin %69,1'i daha uzun etkinliği nedeniyle tadalafili tercih etmiştir.
Yan Etkiler

Her iki ilacın da benzer yan etki profilleri vardır:
Ortak Yan Etkiler
Baş ağrısı, burun tıkanıklığı, sırt ağrısı ve kas ağrıları her iki ilaçta da görülen yaygın yan etkilerdir. Sildenafil için ek güvenlik endişeleri anormal görme ve döküntüyü içerirken, tadalafil ekstremitelerde ağrı ile ilişkilendirilmektedir.
Yan Etki Türü | Viagra | Cialis |
---|---|---|
Yaygın yan etkiler | • Baş ağrısı • Burun tıkanıklığı • Kızarma • Hazımsızlık • Mide bulantısı • Baş dönmesi • Döküntü • Görme değişiklikleri • Kas ağrıları |
• Baş ağrısı • Burun tıkanıklığı • Kızarma • Hazımsızlık • Sırt ağrısı • Uzuv ağrısı • Kas ağrıları |
Ciddi yan etkiler (acil tıbbi müdahale gerekir) |
• Görme kaybı • Priapizm (4 saat veya daha uzun süren ereksiyon) |
• Görme kaybı • Priapizm |
Baş ağrısı çok yaygın bir yan etkidir ve hastaların %10'undan fazlasında görülür. Diğer yaygın yan etkiler arasında baş dönmesi, yüzde kızarma, hazımsızlık ve burun tıkanıklığı yer alır.
Ciddi Yan Etkiler
2007 yılında FDA, PDE5 inhibitörlerinin ilaç etiketlerine ani işitme kaybı konusunda uyarı eklenmesini duyurmuştur. 2007'den beri PDE5 inhibitörlerinin anterior optik nöropati riski artırabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır.
Priapizm (4 saatten uzun süren ereksiyon) acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir yan etkidir.
İlaç Etkileşimleri
Kontrendikasyonlar
PDE5 inhibitörleri ile organik nitratların birlikte kullanımı kontrendikedir çünkü siklik GMP birikiminde önemli artışa neden olarak kan basıncında sinerjik azalmaya yol açabilir.
Sildenafil veya vardenafil alındıktan sonra nitrat kullanılmadan önce en az 24 saat beklenmelidir. Tadalafil için bu süre 48 saattir.
Diğer İlaç Etkileşimleri
PDE5 inhibitörleri, sitokrom P450 enzim sistemi, özellikle CYP3A4 tarafından metabolize edilir. CYP3A4'ü inhibe eden veya indükleyen ilaçlarla etkileşim potansiyeli bulunmaktadır; bunlar arasında HIV proteaz inhibitörleri, ketokonazol ve itrakonazol yer alır.
Kardiyovasküler Faydalar
Son araştırmalar, PDE5 inhibitörlerinin kardiyovasküler faydalarını ortaya koymaktadır:
ED'li 40 yaş ve üzeri erkeklerde tadalafil kullanımı, tüm nedenlere bağlı mortalite, miyokard enfarktüsü, inme, venöz tromboembolizm ve demans riskinde önemli azalmalarla ilişkilendirilmiştir. Hem tadalafil hem de sildenafil fayda sağlamış, ancak tadalafil daha olumlu sonuçlar göstermiştir.
Hasta Tercihleri
Keşfedilen konular, sildenafil ve tadalafil için sırasıyla mavi sihir ve kehribar romantizm pazarlama iddialarını yansıtmıştır. Mavi sihir konusu genç hastalar arasında tercih edilirken, kehribar romantizm konusu yaşlı hastalar arasında tercih edilmiştir.
İlaçların Karşılaştırmalı Özeti
Marka Adı | Piyasada | Artıları ve Eksileri |
---|---|---|
Viagra | 1998'den beri | • ED için en iyi bilinen ilaç • Jenerik versiyon mevcuttur • Yalnızca cinsel uyarıma ihtiyaç olduğunda kullanıma uygundur • Etki 12 saate kadar sürer • Alkol ile kullanılması önerilmez |
Cialis | 2003'ten beri | • Prostat büyümesi olan kişiler için uygundur (iyi huylu prostat hiperplazisi) • Jenerik versiyonu mevcuttur • Vücudu herhangi bir zamanda cinsel uyarıya hazır tutmak için günlük kullanıma uygundur • Etkisi Viagra'ya göre geç başlar, uzun devam eder • 36 saate kadar süren etki |
Yaygın Yanlış Kullanımlar ve Tedavi Başarısızlıkları
⚠️ DİKKAT: Hastaların Büyük Çoğunluğu Bu İlaçları Yanlış Kullanıyor!
Tedavi başarısızlıklarının büyük bir kısmı, ilacın yanlış kullanımından kaynaklanmaktadır. Aşağıdaki yanlışları yapmamaya dikkat edin:
1. Zamanlama Hataları (En Yaygın Hata!)
İlaç | ❌ Yanlış Kullanım | ✅ Doğru Kullanım |
---|---|---|
Viagra (Sildenafil) | • İlişkiden hemen önce almak • Tok karnına almak • 15 dakika içinde etki beklemek |
• İlişkiden 30-60 dakika önce • Aç karnına almak • En az 30 dakika beklemek • Yağlı yemekten kaçınmak |
Cialis (Tadalafil) | • İlişkiden 15 dakika önce almak • Her gün ihtiyaç duyulmadığında günlük doz almak |
• İlişkiden 60-120 dakika önce • Yemekten etkilenmez • Günlük 5 mg veya ihtiyaç halinde 20 mg |
2. Doz Hataları
- ❌ Yanlış: İlk denemede düşük dozla başlayıp "işe yaramadı" deyip bırakmak
- ✅ Doğru: Doktorun önerdiği dozla başlamak, gerekirse doz ayarlaması yapmak
- ❌ Yanlış: Etki olsun diye dozu kendi başına 2-3 katına çıkarmak
- ✅ Doğru: Maksimum günlük dozları aşmamak (Viagra 100mg, Cialis 20mg)
- ❌ Yanlış: Birden fazla PDE5 inhibitörünü aynı anda kullanmak
- ✅ Doğru: Aynı anda sadece bir tip PDE5 inhibitörü kullanmak
3. Yeterli Deneme Yapılmaması
ÖNEMLİ: Çoğu hasta ilacı sadece 1-2 kez deneyip "işe yaramadı" diyor. Oysa:
- İlaç vücuda alışmak için en az 4-8 deneme gerektirir
- Her denemede zamanlama ve koşullar farklı olabilir
- İlk 2-3 denemede başarısız olunması normaldir
- Doğru kullanımla başarı oranı %70'e çıkar
4. Cinsel Uyarı Olmadan Kullanma
❌ Çok Yaygın Yanılgı: "İlacı aldım ama hiçbir şey olmadı"
✅ Gerçek: Bu ilaçlar cinsel uyarı OLMADAN ereksiyon sağlamaz!
- İlaç sadece cinsel uyarı sırasında kan akışını artırır
- Otomatik ereksiyon sağlamaz
- Ön sevişme ve cinsel uyarı şarttır
- Psikolojik rahatlık önemlidir
5. Alkol ve Yemek ile İlgili Hatalar
- ❌ Yanlış: Bol miktarda alkol ile birlikte kullanmak
- ✅ Doğru: Alkol tüketimini sınırlamak (1-2 kadeh maksimum)
- ❌ Yanlış: Viagra'yı yağlı yemekten hemen sonra almak
- ✅ Doğru: Viagra'yı aç karnına veya hafif yemekten sonra almak
- ✅ Not: Cialis yemekten etkilenmez ama alkol yine sınırlanmalı
6. İnternet ve Kaçak İlaç Kullanımı
🚨 TEHLİKELİ YANLIŞ: Reçetesiz İnternet Satışı
- ❌ Yanlış: İnternetten reçetesiz, ucuz ilaç satın almak
- ⚠️ Risk: Sahte ilaçlar, yanlış dozlar, zararlı maddeler
- ⚠️ Risk: Kalp krizi, felç, ciddi yan etkiler
- ✅ Doğru: Sadece doktor reçetesi ile eczaneden almak
- ✅ Doğru: Kardiyoloji kontrolünden geçmek (özellikle kalp hastaları)
7. Psikolojik Faktörleri Göz Ardı Etme
- ❌ Yanlış: "İlaç her şeyi halleder" düşüncesi
- ✅ Doğru: Performans kaygısı varsa psikolojik destek almak
- ❌ Yanlış: Partnerle iletişim kurmamak
- ✅ Doğru: Partner ile açık iletişim kurmak
- ❌ Yanlış: Stres ve yorgunluk içindeyken kullanmak
- ✅ Doğru: Rahat ve uygun ortamda kullanmak
8. Yaşam Tarzı Değişikliklerini Göz Ardı Etme
İlaç kullanırken bunları yapmak etkinliği artırır:
- ✅ Sigarayı bırakmak veya azaltmak
- ✅ Düzenli egzersiz yapmak
- ✅ Sağlıklı beslenme
- ✅ Stres yönetimi
- ✅ Yeterli uyku
- ✅ Kilo kontrolü
9. Doktor ile İletişim Kopukluğu
❌ Yanlış Yaklaşım | ✅ Doğru Yaklaşım |
---|---|
İlaç işe yaramadı diye sessizce bırakmak | Doktora geri bildirimde bulunmak |
Yan etkileri söylemekten utanmak | Tüm yan etkileri açıkça paylaşmak |
Kullandığı diğer ilaçları gizlemek | Tüm ilaçları ve sağlık durumunu belirtmek |
İlk başarısızlıkta vazgeçmek | Alternatif dozlar ve ilaçları denemek |
10. Gerçekçi Olmayan Beklentiler
Unutmayın:
- ❌ İlaç gençlik iksiri değildir
- ❌ 20 yaşındaki performansı geri getirmez
- ❌ Cinsel isteği (libido) artırmaz
- ✅ Sadece ereksiyon kalitesini iyileştirir
- ✅ Cinsel uyarı olduğunda etkilidir
- ✅ Her yaş için uygun beklentiler önemlidir
Tedavi Başarısızlıklarının Diğer Nedenleri
Doğru kullanıma rağmen başarısızlık olabilir. Bunun nedenleri:
- Altta yatan ciddi damar hastalıkları
- Hormonal bozukluklar (düşük testosteron)
- Şiddetli diyabet komplikasyonları
- Nörolojik hastalıklar
- Ciddi psikolojik sorunlar
- Kullanılan diğer ilaçların etkisi
PDE5 inhibitörleri hastaların yalnızca %60-70'inde etkilidir. Doğru uygulama kritik öneme sahiptir: sildenafil cinsel ilişkiden 30-60 dakika önce aç karnına alınmalıdır. İsteğe bağlı tadalafil gıda alımından etkilenmez ve 30-120 dakika önce alınmalıdır, ancak optimal etkinlik için 60-120 dakika önce alınması önerilir.
Sonuç
Sildenafil ve tadalafil, ED tedavisinde etkili ve güvenli PDE5 inhibitörleridir. Her iki ilacın da benzer etkinlik ve güvenlik profilleri vardır, ancak farmakokinetik özellikleri farklıdır.
Tadalafil, daha uzun etki süresi nedeniyle ED'li erkekler arasında ilk seçim ilaç olabilir.
İlaç seçimi, hastanın yaşam tarzı, cinsel aktivite sıklığı, yan etki profili tercihleri ve eşlik eden sağlık durumları göz önünde bulundurularak bireyselleştirilmelidir. Hastaların doktorlarıyla iletişim halinde olmaları ve tedaviyi düzenli olarak değerlendirmeleri önemlidir.
Önemli Uyarılar
- Bu ilaçlar yalnızca reçete ile temin edilmelidir
- İnternet üzerinden reçetesiz satılan ilaçlar güvenli olmayabilir
- Kalp hastalığı olan hastalarda kardiyoloji değerlendirmesi gereklidir
- Nitrat içeren ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır
- Yan etkiler yaşandığında doktora başvurulmalıdır
- 4 saatten uzun süren ereksiyon acil tıbbi durumdur
Kaynaklar
Bu makale, PubMed, FDA veritabanları ve hakemli tıbbi dergilerde yayınlanan bilimsel çalışmalara dayanmaktadır. Tüm bilgiler güncel klinik araştırmalar ve uluslararası üroloji kılavuzlarıyla uyumludur.
Not: Bu makale bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tedavi kararları mutlaka hekim gözetiminde alınmalıdır.