Yapılan çalışmalarda her geçen yıl çiftlerde erkek bağlı nedenlerden dolayı çocuk sahibi olamama oranlarının artığı gösterilmiştir. Bunun için çevresel faktörler alınan gıdalar , modern hayatın getirdiği kirlenme insan hayatına giren koruyucu maddeler gibi birçok sebep sayılsa da net bir neden söylemek zordur. Bir yıl boyunca düzenli olarak ilişkiye girmiş ve çocuk sahibi olamamış çiftler kısır olarak değerlendirilir. Tıbbi yardım alması önerilir . Hastalar semen analizi kan hormon testleri testis usg gibi tetkiklerle değerlendirilir . Çok kapsamlı bir konu olduğu için ben bugün özellikle semen analizinde sperm bulunamayan hastalara uygulanan kliniğimizde de uyguladığımız mikro TESE den bahsedicem .
TESE Nedir ?
Üroloji kliniğine kısırlık nedeniyle başvuran ve menide (semen de) sperm hücresi bulunmayan hastalarda , uygulanan cerrahi müdahile ile testislerden sperm çıkartma işlemidir. işlem esnasında mikroskop kullanılırsa işlemin ismi mikro TESE olur artık neredeyse hemen hemen her klinikte mikroskop altında yapılmaktadır. Menide sperm bulunamaması azospermi olarak adlandırılır ve bu vakalar da tıbbi destek verilmediği sürece çocuk olma olasılığı neredeyse sıfıra eşittir . Bu tür vakalarda uygulanan yöntem hastalardan operasyon ile testislerden doku olarak mikroskop altında alınan dokudan sperm hücresini çıkarmaktır (mikro enjeksiyon yöntemi ile tüp bebek için ) .Bu işlem genel (uyutularak ) yada lokal (bölgesel ) anestezi altında uygulanır. Operasyon minimal risk grubu içinde yer almaktadır. işlem spermin bulunma süresine göre bir yada iki saat sürebilir . Hasta aynı gün yada ertesi taburcu olur masa başı iş yapıyorsa bir hafta, hakaretli bir işi varsa 15 gün içinde işinin başına dönebilir . Kendinden eriyen dikiş konulduğu için dikiş alınması uygulanmaz . Pansumanlarını evde kendisi yapabilir . Spermler alınıp tüp bebek yöntemi uygulandıktan sonra hastalarda enjeksiyon yapılan hücreler (eğer yaşarsa) ana rahmine yerleştirilir ve orda da büyümeye devam ederse aile sağlıklı bir çocuk sahibi olabilir .
Kısırlık tedavisi uzun yorucu ve maliyetli bir tedavidir. Çocuk sahibi olma oranı açık uçludur. Tedavi sonucunda çocuk sahibi olunamayabilir . Zaten bu durum çiftlere tedaviye başlanmadan güzelce anlatılır .
En çok sorulan sorulardan birisi TESE uygulandı sperm bulunamadı şimdi ne olacak . Duruma göre 6 ay sonra tekrar TESE uygulanır . ikinci operasyonda sperm bulunma ihtimali ilk operasyonda bulunmasa da vardır yada horman tedavisi uygulanır ondan sonra TESE uygulanır . TESE de sperm bulunamayan hastalarda uygulanan İlaç tedavisi ile ilgili görüş birliği ne yazık ki yoktur . Hastalar her gitti doktorda farklı görüş alır. TESE de sperm çıkmayan hastaların eğer ilaç tedavisi alınacaksa aylarca yada yıllarca ( belki olur diye) ilaç tedavisi alması gerekmektedir ne yazık ki ilaçla tedavi maliyetli , uzun olması ve hastanın sabırlı olması gerektiği için pek çok çift bu yöntemi kullanamaz .
Sperm Dondurma Nedir?
Sperm dondurma TESE esnasında bulunan spermlerin dondurularak daha sonra kullanılmak üzere saklanması işlemidir . Bulunan spermlerin kalitesi uygun görülürse hasta da kabul ederse spermler dondurma yöntemi ile saklanır. Avantajı nedir ? kadın tarafında sperm için hazırlık yapılır ilaç tedavisi verilir . Bu hazırlık sperm bulunamaz ise tamamen boşa gider yada çift ikinci çocuğu istediği zaman yada ikinci TESE de sperm bulunmadığı zaman saklanan spermler kullanılır . Aslında çok avantajlıdır.
Benim önerim eğer çift uzun süre korunmayı düşünüyorsa (5-6 sene ) mutlaka hem erkek hem kadın tarafı kısırlık açısından değerlendirilmelidir. Evlendik den 5 sene sonra çocuk yapmaya kara veren bir çift bir yıl çocuk yapmaya çalıştıktan doktora gidiyor azospermisi olduğunu yada kısır olduğunu öğrenebiliyor . Çiftin yaşı artmış olduğu ve uzun bir maratona başlatılacaklarını yeni öğrendikleri için moraller bozuluyor belki yıllar önce bunu öğrenmiş olsalardı bu konudaki yaklaşımları çok daha farklı olabilirdi.