Prostata İyi Gelen Besinler Gıda takviyeleri

Benign prostat hiperplazisi (iyi huylu prostat büyümesi ), yaşlanan erkeklerde şikayetlere yol açabilen en yaygın idrar yolu hastalıklardan biridir.

 Prostatın en en sık görülen belirtileri  

• gece idara çıkma ve idrar akışındaki basınç da azalma 

• idrar akışının kesintiye uğraması ve idrar retansiyonu nedeniyle mesanenin tam olarak boşalmadığı hissi veya idrar sonu damlama yer alır. 

• idrar kaçırma, gece idrarı veya idrarda kanama 

Hastalığın şiddetine göre farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Bitkisel ilaçlar,kimyasal ilaçlar ve ameliyat mevcuttur. 

Kabak Çekirdeği

Kabak çekirdeği, idrar yolu problemlerini tedavi etmek için 19. yüzyılın sonlarından beri kullanılmaktadır 

Kabak çekirdeği yüksek protein ve esansiyel yağ asidi içeriğine sahiptir , en önemli yağ asitleri linoleik asit, palmitik asit, stearik asit, oleik asittir.

• 5α-redüktazı inhibe eder 

• DHT seviyesinin azalması 

• Testosteronun neden olduğu prostat büyümesini azaltır  

• Antitümör etkisi vardır

 Kabak çekirdeği ekstresi (500 mg) içeren kapsüller alındıktan sonra BPH semptomlarının düzeldiğini göstermiştir . 

BPH'li 1431 erkeği (ortalama 65 yaşında) değerlendiren başka bir çalışmada, 12 ay boyunca kabak çekirdeği ekstresi kullandı. kabak çekirdeği alan  grubun almayan gruba göre   BPH şikayetlerinin azaldığı gösterildi . 

Bir klinik çalışmada, kabak çekirdeği ektresinin etkileri BPH'den mustarip 2000'den fazla erkekte değerlendirildi. Hastalar 12 hafta boyunca 500-1000 mg/gün ekstre kullandılar. Sonuç olarak, tedavi şikayetleri %41,4 oranında azaldı 

Kabak çekirdeği son derece güvenlidir, ancak kullanımları küçük mide rahatsızlıklarına yol açabilir ve hazımsızlık, ishal ve elektrolit kaybından (İdrar söktürücü özelliklerinden dolayı) sorumlu olabilir . Bu nedenlerden dolayı, eş zamanlı kan sulandırıcı tedaviler söz konusu olduğunda kabak çekirdeği dikkatli kullanılması gerekir. 

Epilobium parviflorum YAKI OTU

Yaygın olarak söğüt otu veya yakı otu olarak bilinen epilobium türleri, çok yıllık otsu, bitkilerdir, akşam çuha çiçeği ailesinin (Onagraceae) üyeleridir. Bitkinin toprak üstü kısımları bitki çayı olarak veya bitkisel ilaçlarda diğer bitkisel maddelerle kombinasyon halinde kullanılır. Uzun süreli kullanıma dayalı olarak, idrara çıkma zorluğu veya sık idrara çıkma ihtiyacı gibi prostat şikayetlerinin hafifletilmesi için kullanılabilir . Avrupa ve Kuzey Amerika geleneksel kullanımları arasında BPH, prostatit, mesane ve böbrek hastalıkları ve diğer idrar yolu ile ilgili sorunların tedavisi yer alır.

Epilobium , etki mekanizması tam olarak aydınlatılamamış olsa da prostat şikayetlerine karşı kullanılan tıbbi bitkilerden biridir. Bununla birlikte, çalışmalar ekstraktın ağrı kesici, antioksidan , anti-proliferatif, antimikrobiyal, ve antiandrojenik ( erkekliği azaltıcı ) aktivitelerini bildirmiştir. 

Yakı otunun  umut verici hayvan çalışmaları sonuçlarına rağmen , prostat ile bağlantılı insan klinik deneyleri sınırlıdır. 

Epilobium özü ile gerçekleştirilen ve 128 yetişkin erkeği içeren, BPH ile ilgili yalnızca bir klinik çalışma  var . Tedavi edilen grup , 6 ay boyunca her gün 500 mg aldı.  Şikayetleri, işeme sonrası kalıntıyı (PVR) ve gece idrara çıkma sayısını önemli ölçüde iyileştirdi.

Yakı otu  gıda takviyesinin iyi tolere edildiği ve herhangi bir karaciğer veya böbrek toksisiteye neden olmadığı bulunmuştur . 

Solanum lycopersicum (Domates)

Domates bitkisini  içeriğindeki likopen  miktarı  yüksektir, 

Domates ve türevi ürünlerin prostat hastalıklarında faydalı etkileri, esas olarak antioksidan, antienflamatuar ve antikanser aktiviteleri olan biyolojik olarak aktif karotenoid bileşik likopene atfedilir. Domates bazlı veya likopen takviyelerinin kullanımı, birçok klinik çalışmada BPH semptomlarını hafifletmede etkili olmuştur. BPH ve prostat kanseri dahil olmak üzere prostat disfonksiyonları ile ilgili olarak geniş çapta araştırılmıştır.

 Likopen antioksidan aktiviteye sahip, provitamin A olmayan bir karotenoiddir.

 Likopenin ayrıca antikanser ve anti-enflamatuar aktivitelere sahip olduğu gösterilmiştir.

Domates ve likopenin de kardiyovasküler hastalık riskini azalttığı gösterilmiştir. 

Domates özleri trombosit yığılmasını azalttığı için kan sulandırıcı etkiside vardır.

 Likopen, kronik prostatit/kronik pelvik ağrı sendromunu, muhtemelen anti-enflamatuar özelliklerinden dolayı hafiflettiği tespit edilmiştir.

Likopen, prostat kanserinin önlenmesinde faydalı olabilir. Prostat büyümesi olan hastalarda prostat kanseri gelişme riski daha yüksektir.

Bazı klinik çalışmalarda domates bazlı gıda takviyeleri , BPH'li hastalarda alt idrar yolu problemlerini iyileştirmiştir. 

Başka bir çalışmada BPH hastalarında 10 g domates salçasının 10 hafta süreyle yenilmesinin ardından PSA konsantrasyonunda yaklaşık %11'lik bir azalma gözlenmiştir.

Domatesin Zararları

Domates bazlı ürünlerin aşırı tüketimi gastroözofageal reflü hastalığına (organik asitlerin varlığı nedeniyle), 

böbrek problemlerine (yüksek potasyum ve oksalat konsantrasyonları nedeniyle), 

hassas bağırsak sendromuna  yol açabileceğinden zararlı etkilere sahip olabilir.

vücut ağrıları ve artrit (yüksek konsantrasyonlarda toksik içeren olgunlaşmamış yeşil meyve tüketimi durumunda). 

Prunus africana

 Afrika kirazı veya Afrika eriği veya Afrika erik ağacı

 30-40 m yüksekliğe kadar büyüyen, yaprak dökmeyen bir ağaçtır .

Toz haline getirilmiş kabuk, yerli halk tarafından idrar yolu bozuklukları için ve Afrika'nın tropikal ve subtropikal bölgelerinde afrodizyak bir ilaç olarak kullanılmıştır 

Soyulmuş kabuğun prostat  tedavisindeki etkinliği  1960'larda  tespit edildi, bunu 1970'lerde Kamerun'da yoğun bir kabuk hasadı izledi . İlaç, Fransız kolonilerinden Avrupa pazarına ithal edildi. Kabuk, Batı tıbbında popüler ve etkili bir ilaç haline geldi, ardından ağacın aşırı tüketilmesine neden olan daha yoğun ve uygunsuz hasat yöntemleri geldi. Türleri kurtarmak ve tıbbi ve farmasötik talepleri karşılamak için çok sayıda uluslararası program başlatıldı. Ağacın ürünleri çoğunlukla Fransız tıbbında ve ABD'de mevcuttur .

Kabuğun etki mekanizmaları henüz tam olarak aydınlatılamamıştır ve tıbbi etkiden sorumlu olabilecek bileşikler kesin olarak belirlenememiştir.

Klinik çalışmalar kabuk ekstraktının prostat büyümesi ile ilgili aktivitesi çok sayıda çalışmada tarif edilmiştir bununla birlikte, ekstraktların güvenliği ve etkililiği hakkında yetersiz raporlar mevcuttur .

BPH hastalarında bitkinin klinik yararları, enflamatuar, hormonal ve mesane bileşenlerini içeren çoklu mekanizmalardan kaynaklanmaktadır.

Yan Etkileri .

Kullanımı için ishal, kabızlık  gibi bazı yan etkilerden söz edilebilir. Ekstraktların üreme toksisitesi ve karsinojenisitesine ilişkin mevcut testler yoktur.

Çavdar Poleni

Halk arasında çavdar olarak bilinen Secale graine L.

Türkiye orijinli bir ottur (Poaceae familyası). Tipik bir başak salkımına sahip, 1,5 m yüksekliğe kadar büyür.

Bugün dünya çapında, özellikle ılıman iklime sahip bölgelerde, gıda ürünü olarak yaygın bir şekilde yetiştirilmektedir . Prostat tedavisi açısından bitkinin tıbbi kısmı polendir.

Çavdar otu poleninin etki mekanizması henüz tam olarak bilinmemektedir. 

Bir çalışma. 12 hafta boyunca 126 mg polen ekstresi verilen 79 hastayı içermektedir Sonuçlar bu hastalarda hafif derecede faydalı olduğu tahmin etmiştir. 

Etkisinin kanıtlanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır .

Cüce Palmiye Saw Palmetto  (Sereno repens)

Büyük miktarda doğrulanmış bilimsel verileri vardır, Prostat şikayetleri tedavisi için geleneksel köklü kullanım kategorisinde bitkisel ilaçlardandır, geleneksel bir tıbbi ürün olarak sınıflandırılmıştır. Türkiye  Sağlık bakanlığı tarafında BPH tedavisinde  onaylanan tek bitkisel  ekstrattır. BPH ile ilişkili 

Yakın tarihli,  bir çalışmada, acil idrara çıkma, artan idrar sıklığı, idrar kaçırma ve idrar yapmak için gece ≥2 kez uyanma gibi idrara çıkma sorunları yaşayan 40-69 yaş arası 44 Japon erkekte 12 hafta kullanım sonrası , idrara çıkma sorunlarıyla ilgili  şikayetlerde önemli bir düşüş sağladığı tespit edilmiştir. Hiçbir yan etki gözlememiştir.

En az 6 aylık tedavi sonrasında  prostat tedavisinde saw palmetto  ile tamsulosini karşılaştıran 1080 hastayı içeren dört çalışma sonuçlar şuydu: Tamsulosin ile karşılaştırıldığında saw palmetto , şikayetler açısından prostat tedavisinde aynı etkiye sahipti. Yan etkiler açısından saw palmetto , özellikle boşalma bozukluklarında tamsulosin ile karşılaştırıldığında  üstün olarak belirlendi  tamsulosin kullananlarda kuru boşalma  yakınması gibi cinsel problemler görünürken  saw palmetto da cinsel problemler izlenmedi.

Bu tür ürünlerde  ekstrakt etkisinin bitki kaynağının kalitesi kadar hazırlama yöntemine ve  yoğunluğuna bağlı olduğunu belirtmek lazım  Son olarak, Serenoa özleri tedavisinin başarısı , öz kalitesi nedeniyle değişkendir.

Urtica dioica  Isırgan Otu

Isırgan otu,. Avrasya'ya özgü, terk edilmiş tarlalarda yetişen çok yıllık otsu bir bitkidir .

Kök ekstresi, prostat tedavisi için geleneksel olarak kullanılmıştır . Çiçeğin taze ve kuru kısımları geleneksel olarak eklem ağrıları ve idrar yolu enfeksiyonlarında da kullanılmaktadır.

Ayrıca, saç dökülmesi, sebore ve kafa derisi kepeğine karşı bir ilaç olarak haricen kullanılabilir . Ayrıca ishali, akneyi ve diyabeti tedavi etmek ve dolaşımı ve düşük kan basıncını iyileştirmek için kullanılır.

Prostat hücre metabolizmasını ve büyümesini engellediği kanıtlanmıştır.

Kök ekstraktının (600 mg, 2 kez/gün/20 hafta) etkinliği, BPH'nin çeşitli evrelerindeki 4051 hastanın çok merkezli çalışmasında sonuçlar  3 ay sonra hastaların %78'inde ve 6 ay sonra hastaların %91'inde prostat ile ilişkili şikayetleri iyileştirmiştir. 

kapsül başına 160 mg saw palmetto  ve 120 mg ısırgan kök özü (sawprost tablet  160/120) sabit kombinasyonunun uzun vadeli etkinliği ve tolere edilebilirliği araştırılmıştır. 96 haftalık bir süre boyunca klinik olarak anlamlı bir fayda sağladığı sonucuna varılmıştır 

Isırgan otu kökü 6-12 ay süreyle kullanılabilir   süre ciddi bir yan etki olmaksızın kullanılabilir.

Prostat için Bitkisel Tedaviler kullanırken neye dikkat etmek  gerekir

Prostat büyümesi için klasik tıbbi tedavi, yaşam tarzı ve davranış değişiklikleri ve fitoterapi yer alır. Ayrıca, BPH için cerrahi tedavi (TURP PLAZMA LAZER HOLEP), kombinasyon terapileri (örn., PDE5 inhibitörlerinin 5α-redüktaz inhibitörleri ile kombinasyonu , 1-adrenoseptör antagonistleri) ve bitkisel takviyeler (özellikle SAWPROST) vardır.

Bitkisel ilaçlar tablet, kapsül ve yağ şeklinde bulunurken, kimyasal sentetik ilaçlar sadece tablet veya kapsül şeklinde sunulur. 

Bu doğal ürünlerin bir başka avantajı da birbirleriyle kolayca kombine edilebilmeleri (örneğin, kabak çekirdeği yağı ile testere palmetto meyvesi), aynı anda birkaç hedefe etki edebilmeleridir.

Daha ciddi durumlar, bir doktor tarafından tıbbi reçeteler gerektirir. Hızlı etki başlangıçları nedeniyle, birinci basamak ilaç tedavileri arasında α1-blokerler, 5α-redüktaz inhibitörleri ve bunların kombinasyonları bulunurken, bitkisel takviyelerin etkililik kazanması daha fazla zaman gerektirir. İyi tolere edilen fitoterapötiklerin, yukarıda bahsedilen ilaçların aksine çoğu hasta tarafından daha az yan etki ve etkileşim gösterdiği belirtilmelidir.

 Öte yandan, bu bitkisel takviyelerin güvenli kullanımını geliştirmek için bitki-ilaç ve bitki-bitki etkileşimleri hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulduğunu not etmeliyiz.

 İyi tolere edilen fitoterapötiklerin, yukarıda bahsedilen ilaçların aksine çoğu hasta tarafından daha az yan etki ve etkileşim gösterdiği belirtilmelidir. 

Prostata iyi Gelen Yiyecek ve Besinler

Prostat Savaşçısı Besinler

     Üroloji Uzm. Dr Ömür Erdem Akkaya

 "Prostate Enlargement (Benign Prostatic Hyperplasia) | NIDDK." https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/prostate-problems/prostate-enlargement-benign-prostatic-hyperplasia.

 "Pumpkin seed oil (Cucurbita pepo) versus tamsulosin for benign ...." 19 Eki. 2021, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34666728/

 "[Epilobium parviflorum--in vitro study of biological action] - PubMed." https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19526676/.

 "Impact of the Treatment of Serenoa repens, Solanum lycopersicum ...." 30 Tem. 2022, https://www.researchgate.net/publication/356182418_Impact_of_the_Treatment_of_Serenoa_repens_Solanum_lycopersicum_Lycopene_and_Bromelain_in_Combination_with_Alfuzosin_for_Benign_Prostatic_Hyperplasia_Results_from_a_Match-Paired_Comparison_Analysis.

 "Amelioration of testosterone induced benign prostatic hyperplasia ...." 22 Ağu. 2016, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27235020/.

 "Rye Grass Pollen Extract for Benign Prostatic Hyperplasia." 20 Mar. 2020, https://www.bensnaturalhealth.com/blog/rye-grass-pollen-extract/.

 "Use of saw palmetto (Serenoa repens) extract for benign prostatic ...." https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6859144/.

 "Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia - PubMed." https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16635963/.

 "SAWPROST - Ade Medikal." https://www.ademedikal.com/urunler/sawprost. Erişim tarihi: 20 Ara. 2022.