Yetişkin Kadınlarda İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Sık Olur?

İdrar Yolu Enfeksiyonu Olduğunda Kanama Olurmu?

İdrar yolları, böbrekler, mesane ve üretradaki (sidik borusu) enfeksiyonlara idrar yolu enfeksiyonu denir. 

İdrar yolu enfeksiyonu = sistit . Hastalar idrar yaparken kasık ağrısı, idrarda  yanma, sık idrara çıkma, idrarın bitmeme hissi  ve sık idrar yapma hissi gibi belirtiler gösterirken bazı hastalarda direk olarak  idrardan kan gelmesi (hematüri) meydana gelebilir.

Hatta birçok hastam internetten araştırma yaptığı zaman  mesane kanserinde idrarda kanama  yakınması olduğu için  polikliniğine geldiğinde aklında kötü şeyler düşünerek gelir. Halbuki genç bayanlarda idrardan kan gelmesi çok büyük ihtimalle idrar yolu enfeksiyonu  yüzündendir.

Bir de iç çamaşırının kan ile lekelenmesi durumu vardır   . Burada da ayrıntı, eğer sadece lekelenme varsa kanama çok büyük ihtimalle vagenden gelmektedir.  Kadınlarda en sık görülen idrar yolu enfeksiyonu akut sistittir.

İdrar yolu enfeksiyonuna böbreğin dahil olduğu durumlarda akut pyelonefrit ismi kullanılır. Hastalarda ateş, titreme, yan ağrısı, halsizlik, bulantı, kusma gibi belirtiler görülür.

Kadınlarda enfeksiyonun temel yayılım yolu periüretral (idrar yolu) / vaginal veya fekal (büyük abdest) floradan (barsak florasının etkin olduğu) makat çevresi bölgeden yayılma şeklinde olur. Yetişkin kadınların cinsel yaşamdan önce %1’inde idrar yolu enfeksiyonu gözlenirken, cinsel yaşam başladıktan sonra sıklık oranı % 6-10’lara çıkar. Menopoz sonrasında  özellikle 60 yaşın üstündekilerde % 15-20 oranında idrar yolu enfeksiyonu görülür.

Kadınlarda İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Meydana Gelir?

Kadınlarda görülen idrar yolu enfeksiyonlarının çoğu dışarıdan gelen enfeksiyonlardır (aşağıdan yukarı). Kadınlardaki idrar yolunun kısa olması ve bariyer mekanizmasının zayıflaması önemli bir sebeptir. Ayrıca idrar çıkış yeri ile gaita çıkış yeri vagenin  yakınlığı idrar yolu enfeksiyonu riskini artırmaktadır.

Kadınlarda tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında eşin de değerlendirilmesi gerekir. Üretrit gibi cinsel yolla bulaşan  hastalıklar erkekten kadına geçebilir  ve kadınlar da şikayet yaratabilir  ve eşlerin aynı anda tedavi edilmesi gerekmektedir. Aksi taktirde  tedavi sonrasında şikayetler düzeldikten sonra  şikayetler tekrar meydana çıkar. 

Gebelik Döneminde İdrar Yolu Enfeksiyonları Daha Sık Olur

Gebelik süresince idrar yolu enfeksiyonu belli bir oranda artar, özellikle hamileliğin 9. ve 17. haftaları arasında artışın en üst düzeye çıktığı tespit edilmiştir. Gebelik sırasında görülen idrar yolu enfeksiyonlarının düşük doğum ağırlıklı bebek sayısının artması, yenidoğan ölümleriyle ilişkili olduğu belirtilmiştir.
Bir kadını gebelikte idrar yolu enfeksiyonu oluşumuna yatkın hale getiren sebepler, gebelik sırasında böbrek ve idrar yollarında meydana gelen anatomik fizyolojik değişiklikler ile ilgilidir. Anne karnında fetüsün idrar yollarına bası yapmasıyla idrar kanallarında genişleme olur. Ayrıca genişleyen rahim mesanenin yer değiştirmesine sebep olur. Buna bağlı mesane tam olarak boşalmayabilir. Böbreklerin kan akımı gebelik sırasında artar ve bebek idrar yollarına bası yapar  bu sebeple de böbrekler hafif genişler. Bütün bu saydıklarımız idrar yolu enfeksiyonunun daha kolay oluşması için zemin oluştururlar.

Gebelik döneminde görülen idrar yolu enfeksiyonlarının çoğunluğu akut sistittir. Gebelikte görülen idrar yolu enfeksiyonlarını 3 gruba ayrılabilir:

  1. Belirti vermeden (asemptomatik) Bakteriüri :     Bu hastalarda hiç belirti olmaz fakat idrar testinde enfeksiyon bulgusu mevcuttur. Asemptomatik bakteriüri hamilelikte % 20 – 40 oranında akut pyelonefrit ismi verilen böbrek enfeksiyonuna  dönüşebilir. Benim görüşüm  asemptomatik olan bu hastalarda tedavi gereksizdir. 
  2. Akut Sistit :  İdrarda yanma, sık idrara gitme, idrarı yetiştirememe, kasık ağrısı gibi belirtilerle kliniğimize başvururlar. Kısa süreli antibiyotik tedavisi  yeterlidir. Duruma göre idrar kültürü alınabilir.
  3. Akut Pyelonefrit:  Eğer böbrek de enfeksiyona eşlik ediyorsa  artık akut pyelonefrit gelişmiş diyebiliriz.  Ateş, yan ağrısı, bulantı, kusma, halsizlik, genel durum bozukluğu başlıca şikayetlerdir. Akut pyelonefrit genellikle akut sistit tedavisinin tam olarak uygulanmaması ya da gebenin diyabet gibi sistemik bir hastalığının olması  risk oluşturur. Biz bu hastalarda yatılarak tedavi  önermekteyiz çünkü hastalarda ağızdan sıvı alımı  azalmıştır ve damardan tedavi verme şansımız mevcuttur. Tedavide idrar ve kan kültürü, idrar yolları ultrasonu  yol haritası çizebilir. 

Menopoza Girmiş Kadınlarda İdrar Yolu Enfeksiyonu

Menopoza girmiş kadınlarda da  idrar yolu enfeksiyonu sık görülür. En sık nedeni menopoz sonrası östrojen seviyesindeki düşmeye bağlı olarak  genital bölgenin koruyucu mekanizmalardan uzakta kalmasıdır. 

Normal vaginada, östrojenin etkisi ile vagina içi pH değeri düşük olmaktadır. Bunu sağlayan laktobasiller denen vaginal flora bakterileridir. Menopozda laktobasiller daha az bulunur. Östrojen laktobasillerin gelişimini güçlendirir.
Menopoz sonrası kadınlarda eğer idrar yolu enfeksiyonu gelişimi artarsa  vaginal östrojen tedavileri ile  hastaya iyilik hali sağlanabilir. Aynı zamanda pro ve prebiyotik kullanımı ile de vaginal pH'ın düşmesi sağlanabilir.  

Genel Önlemler

 Genel önlemler   bayanlarda  mikrop aşağıdan yukarı bulaştığı için   hijyene dikkat etmek gerekir. Cinsel ilişkiden sonra vaginal temizlik, oturarak banyo yapmamak, genital bölgenin kuru tutulmaması, adet dönemlerinde dikkatli olmak, genital bölge temizliğini arkadan öne doğru uygulamak   genel olarak uyulması gereken kurallardır.

Bazı hastalarda   bütün bunlara rağmen  idrar yolu enfeksiyonunun geliştiğini görmekteyiz. Bu durumda sıvı alımını artırmak   en önemli kuraldır. Ne yazık ki   idrar yolu enfeksiyonu olan bayanlara   ne  kadar su içtiklerini sorduğumda  belki bir litre cevabını çoğu zaman almaktayım. Bu yüzden   hastalara  içebildikleri kadar su içmelerini  önermekteyim, 3 litre ya da 5 litre   olabilir. Tabi ki birinci önerim  hastaya tıbbi yardım almasını önermektir. Bazı hastalarda   bir kaç gün içerisinde şikayetleri   geçtiği için tıbbi yardım   almaz. Bu hastalarda önerim   ıssırgan otu, adaçayı ya da biberiye   olabilir.   Bununla beraber idrar yolu enfeksiyonu eğer   son altı aydan 3'ten fazla ise buna tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu demekteyiz   ve tedavi protokolleri tamamen değişir.

Bunlar da İlginizi Çekebilir

klitoris
Klitoris neden bu kadar hassas? 10.000'den fazla sinir sayesinde, ilk ve gerçek sayı

ilk gerçek sinir lifi sayısı, önceki tahminlerden önemli ölçüde daha fazla, sayı 10.0…

Berberin  Erkek Kısırlığı Testosteron : Faydaları ve Riskleri
Berberin  Erkek Kısırlığı Testosteron : Faydaları ve Riskleri

Berberin  Erkek Kısırlığı Testosteron : Faydaları ve Riskleri Berberin, genellikle…

Sertleşme Sorunu ve Depresyon: Çözüm Olarak Penil Protezler
Sertleşme Sorunu ve Depresyon: Çözüm Olarak Penil Protezler

Sertleşme Sorunu ve Depresyon: Çözüm Olarak Penil Protezler Giriş: Yaşam Kalitesin…

E-Bültene Kayıt Olun!

E-Bülten’e kayıt olarak en yeni haberler, duyurular ve güncellemelerden ilk siz haberdar olabilirsiniz...